Μετά τη ναυμαχία στο Άκτιο (31 π.Χ.) και την επικράτηση του Οκταβιανού Αυγούστου ως μοναδικού κυρίαρχου της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, η Αθήνα παραμένει μεν μια «ελεύθερη πόλη» υπακούει όμως στη ρωμαϊκή διοικητική οργάνωση και εντάσσεται στη λεγόμενη επαρχία της Αχαΐας.

Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Αύγουστος ξεκινά πρώτος ένα συστηματικό οικοδομικό πρόγραμμα ανόρθωσης της πόλης, σεβόμενος το παρελθόν της και ταυτόχρονα εμπλουτίζοντάς το με νέες οικοδομικές τεχνικές και πολεοδομικές αντιλήψεις.

Στα χρόνια που ακολουθούν η Αθήνα γίνεται πόλος έλξης επιφανών και πλουσίων Ρωμαίων, αλλά και φιλοσόφων, συγγραφέων και ποιητών που θαυμάζουν την πνευματική της αίγλη. Κάποιοι έρχονται για τις φιλοσοφικές σχολές της και κάποιοι άλλοι την επισκέπτονται ή και παραμένουν σε αυτή ως αξιωματούχοι ή έμποροι. 

Ανάμεσα στους φιλέλληνες αυτοκράτορες δεν μπορούμε να μην μνημονεύσουμε τον Αδριανό (117-138 μ.Χ.), που έδωσε μια νέα ζωή στην πόλη και την ευνόησε όσο κανένας άλλος, τόσο με το οικοδομικό του πρόγραμμα, όσο και με τη ευρύτερη κοινωνική του πολιτική.

Από τα τέλη του 2ου αι. μ.Χ. η πόλη αρχίζει σταδιακά να παρακμάζει, μέχρι το 267 μ.Χ., οπότε δέχεται το τελειωτικό χτύπημα από την επιδρομή των Ερούλων που την καταστρέφουν και τη λεηλατούν σχεδόν ολοκληρωτικά.