Η πόλη στην οποία ζούμε σήμερα έχει μια πολύ μακρά ιστορία, με τις ρίζες της να εντοπίζονται πολύ πριν από την καταγραφή της ιστορίας. Οι πρώτοι μόνιμοι κάτοικοι της Αθήνας καταφθάνουν προς το τέλος της Νεολιθικής εποχής, μεταξύ 3500 και 3200 π.Χ. και εγκαθίστανται κυρίως στη βόρεια και νότια κλιτύ της Ακρόπολης. Γνωρίζουμε ότι δεν φροντίζουν μόνο για τις βασικές ανάγκες τους, αλλά και στολίζουν το σώμα τους με κοκάλινα και λίθινα κοσμήματα και ίσως μακιγιάρουν το πρόσωπό τους με ώχρα.
Σταδιακά οι οικισμοί πληθαίνουν, όπως επίσης και τα ίχνη των σχέσεων και της επικοινωνίας των κατοίκων με την υπόλοιπη Ελλάδα. Παρακολουθώντας τους Αθηναίους στο πέρασμα των χρόνων, ωστόσο, διαπιστώνουμε ότι περνούν διαστήματα κατά τα οποία οι συνήθειες και ο τρόπος ζωής τους εκσυγχρονίζονται, ακολουθώντας τα μυκηναϊκά πρότυπα, και εποχές που μοιάζουν αμέτοχοι των εξελίξεων στην υπόλοιπη Ελλάδα και μένουν σε απομόνωση και συντηρητισμό.
Στις αρχές του 13ου αι. π.Χ. οι Αθηναίοι γνωρίζουν τη μεγαλύτερη έως τότε ανάπτυξή τους και πάνω στον βράχο της Ακρόπολης χτίζεται μυκηναϊκό ανάκτορο που οχυρώνεται με ισχυρό κυκλώπειο τείχος. Τον αμέσως επόμενο, όμως, αιώνα οι συνθήκες αλλάζουν για άλλη μια φορά, η συνεχής ανάπτυξη και ευμάρεια του Μυκηναϊκού κόσμου ανακόπτεται και ο πληθυσμός της Αθήνας μειώνεται δραματικά.
Φτάνοντας πια στον 8ο αι. π.Χ. ξεκινά μια περίοδος μεγάλων και σημαντικών αλλαγών για την Αθήνα. Μια νέα μορφή οργάνωσης αναδύεται, η πόλη-κράτος, η γραφή επανέρχεται μετά από αιώνες και η λογοτεχνία δίνει τα πρώτα της ανθηρά δείγματα. Τώρα είναι που χτίζεται για πρώτη φορά στην Ακρόπολη ένας μικρός ναός αφιερωμένος στην Αθηνά, στη θέση του ερειπωμένου πια μυκηναϊκού ανακτόρου, και μέχρι τα τέλη του 7ου αιώνα ακολουθούν πολλά άλλα δημόσια κτήρια και ιερά.
Σταδιακά η Ακρόπολη γίνεται το θρησκευτικό κέντρο της Αθήνας, η Αρχαία Αγορά ξεκινά τη μακρά πορεία της ως το επίκεντρο της πολιτικής ζωής της πόλης και αρχίζει να διαμορφώνεται το πολίτευμα της δημοκρατίας. Η Αθήνα αναδιοργανώνεται πλήρως, τόσο κοινωνικά όσο και πολιτικά, προετοιμάζοντας την αυγή μιας νέας εποχής, η οποία θα ακολουθήσει αμέσως μετά.
